تنبلی تخمدان یا سندرم تخمدان پلی کیستیک

تنبلی تخمدان یا سندرم تخمدان پلی کیستیک چیست ؟ دکتر فرزاد احمدی متخصص رژیم لاغری در اصفهان در این مقاله در مورد تنبلی تخمدان ، راه های تشخیص و عوارض آن به شما توضیح خواهد داد .

در این بیماری اختلال در عملکرد طبیعی تخمدان و سطح هورمون های جنسی در خانم ها ، در سنین باروری وجود دارد. بـه همیـن دلیـل در اکثـر مـوارد همـراه بـا بی نظمـی در عـادت ماهیانـه وبه هم ریختگی این دوره از لحاظ زمان یا حجم خونریزی و هم چنین دردناک شدن دوره مشخص می شود، گرچه همیشه هم این علائم وجود ندارد.

در خانم ها افزایـش سـطح هورمـون مردانـه تستسـترون باعـث رشـد موهـای زایـد و ضخیم در صـورت و در محل هایی که بیشتر در مردان مو دارد ،خواهد شد. جوش های چرکی (آکنه)، پوست چرب و ریزش مو از علائم شایع تنبلی تخمدان است.

این بیماری مخصوص خانم های در سن باروری بوده و ممکن است فرد علائم بسیار کمی داشته باشد. پس از دادن شرح حال برای تشخیص معمولا سونوگرافی و اندازه گیری سطح هورمون ها انجام می شود . هر چند ممکن است همه چیز خود را در حد طبیعی نشان دهد . چه خود تنبلی تخمدان و اختلالات هورمونی آن و چه داروهایی که برای درمان این بیماری اسـتفاده می شـود ممکن اسـت باعث چاقی و اضافه وزن شود و از طرفی چاقی به خصوص در ناحیه ی شکم و پهلوها می تواند عاملی برای ایجاد اختـلال عملکـرد تخمدان هـا و PCO باشـد.پـس یـک رابطـه دو طرفه مخرب وجود داردکه PCO باعث چاقی و چاقی باعث PCO می شود.

کاهش وزن دربسیاری از موارد باعث بهبود بیماری و مشکلات ناشی از آن مثل نازایی و رشد موهای زائد می شود.مسئله بسیار حائـز اهمیـت دیگـر ایـن اسـت کسـانی که تنبلی تخمدان دارند باید به آن بـه عنـوان یـک بیمـاری مزمـن و طـول کشـنده نـگاه کنند، کـه می تواند رونـد کاهـش وزن را بسـیار آهسـته کنـد و از لحـاظ روحـی بایـد آمادگـی کافی پیدا کنند و از رویا پردازی وعجله در کاهش وزن اجتناب کنند تا موفق شوند.

در عین حال نگهداری وزن کم شده و حفظ وزن در این گروه بسـیار سـخت تر اسـت. پس باید همواره هوشـیار و مراقب باشـند و خسته نشوند.ایـن شـناخت وآمادگـی باعـث برنامه ریـزی لازم جهـت جلوگیـری از خسـتگی و رهـا کـردن رژیـم و از دسـت دادن همـه ی دسـت آوردها و شروع مجددهای مکرر می شود.

تغییرات قاعدگی یک شکل نیست و می‌تواند به صورت کم شدن تعداد روزهای خون ریزی یا افزایش تعداد روزهای خونریزی ، کم شدن یا زیاد شدن مقدار خونریزی ، عقب یا جلو شدن روز شروع قاعدگی فرد نشان دهد.تشخیص سندروم تخمدان پلی کیستیک معمولاً موقعی مطرح می شود که از علائم سه گانه زیر دو علامت را داشته باشید:

1. قاعدگی نامنظم، کم شدن تعداد، نامنظم بودن یا افزایش طول قاعدگی به خصوص اگر فاصله بین سیکل های قاعدگی بیش از ۳۵ روز باشد. با اینکه کمتر از ۹ سیکل قاعدگی در سال داشته باشید این قاعدگی ها معمولاً به صورت غیر طبیعی سخت است.
2. اضافه شدن موهای صورت و بدن، آکنه و ریزش مو و ایجاد طاسی که همگی افزایش هورمون های مردانه بدن است.
3. وجود کیست در سونوگرافی تخمدان، تخمدان ها می تواند به دلیل کیست هایی که تخمک ها را احاطه کرده‌اند بزرگتر از طبیعی باشد. این کیست ها در واقع فولیکول های تخمدان هستند که تخمک های نابالغ را احاطه کرده و مانع از رشد آنها می شوند این تخمک ها هیچ گاه به اندازه‌ای که باعث قاعدگی شود بالغ نمی شوند.

تمام این علائم در افراد چاق به خصوص افرادی که چاقی ناحیه شکم و پهلو دارند ممکن است شدیدتر باشد.

دلایل احتمالی تنبلی تحمدان

علت دقیقی برای به وجود آمدن تخمدان ها توضیح داده نشده، علل زیر به عنوان دلایل احتمالی مطرح است:

افزایش سطح انسولین: این هورمون که باعث نفوذ قند به داخل سلول می شود از پانکراس ترشح می شود. در صورت مقاومت عملکرد به هورمون انسولین قند در خارج سلول تجمع پیدا می کند و نمی تواند وارد سلول شود . این تجمع و افزایش سطح قند خون باعث می شود مقادیر بیشتری انسولین در بدن تولید شود.
این گونه مفروض است که انسولین می تواند باعث افزایش تولید هورمون های آندروژن شود که به نوبه خود قاعدگی را با مشکل مواجه می کند. حدوداً دو سوم خانم هایی که تنبلی تخمدان دارند به انسولین هم مقاومت نشان می دهند.
_ التهاب خفیف به دلیل وجود یک عفونت مزمن ‏باعث افزایش سطح گلبول های سفید خون شده و احتمالاً برسطح اندروژن های خون تاثیر می گذارد.
_جنبه های وراثتی و خانوادگی معمولاً این اختلال در کسانی که سابقه خانوادگی دارند بیشتر دیده می شود.
‌_ زندگی های پر استرس و عدم تحرک کافی خود می تواند فرد را به این بیماری مستعد کند.

عوارض نارسایی تخمدان

نارسایی تخمدان می تواند عوارض زیر را دربرداشته باشد:

• سندروم متابولیک ( مجموعه‌ای از علائم مثل فشار خون بالا، قند خون بالا، سطح بالای کلسترول و تری گلیسیرید خون).
• کبد چرب به علت تجمع چربی در کبد
• نازایی
• سقط جنین یا زایمان زودرس
• مسمومیت بارداری، دیابت بارداری، افزایش فشار خون در بارداری
• اپنه خواب
• افسردگی و اضطراب
• اختلال در خوردن
• یبوست
• افزایش خونریزی رحمی
• افزایش احتمال سرطان رحم

تشخیص تنبلی تخمدان

آیاآزمایش دقیقی برای تشخیص سندروم تخمدان پلی کیستیک وجود دارد ؟ هیچ آزمایش قطعی برای تشخیص وجود ندارد.معمولا تشخیص بر اساس علائمی مثل: اختلال قاعدگی، رویش موی غیر طبیعی، آکنه و مقاومت به انسولین است.سونوگرافی جهت بررسی ظاهر تخمدان و احتمال وجود کیست کمک کننده است.

درمان بر مدیریت تک تک َعلائم و عوارض استوار است. در واقع یک تغییر در سبک زندگی لازم است. رژیم غذایی کم کالری، عدم مصرف مواد فرآوری شده و کنسروها، مصرف بیشتر سبزیجات، ورزش متعادل و روزانه، کاهش وزن حتی در مقادیر کم و تغییر استایل زندگی معمولا خیلی خوب جواب می دهد و روند قاعدگی را طبیعی می کند.موضوع مهم ، پایدار بودن این تغییرات است و در صورت کاهش وزن های یویو مانند و کوتاه مدت تمام علائم بدتر و سندروم تخمدان پلی کیستیک بسیار مقاوم به درمان خواهد شد.

مرکز پایش سلامت و لاغری دکتر فرزاد احمدی ، بهترین کلینیک لاغری در اصفهان
بر گرفته از کتاب اصول کاهش وزن به زبان خودمونی تالیف دکتر فرزاد احمدی